Rajdy długodystansowe we Włoszech

Patrząc na kamienno - górzyste ukształtowanie Włoch wydawać by się mogło, że jest to ostatnie miejsce odpowiednie do uprawiania konnych przejażdżek. Tym bardziej że wilgotne letnie upały i zimowe rozmiękłe błota też nie zachęcają do oglądania świata z końskiego grzbietu. A jednak Włochy pod względem rezultatów osiąganych w konkurencji rajdów długodystansowych (czyli wielogodzinnych konnych podróży) są jednym z przodujących krajów Europy. Powstaje więc pytanie: co leży u podstaw ich sukcesu? Jak Włosi przygotowują swoje konie, aby odnosiły tak spektakularne sukcesy.
We Włoszech uważa się, że rajdy to sport i jednocześnie filozofia życiowa, gdzie celem jest z jednej strony zwycięstwo a z drugiej dobro konia. Do wyników dochodzi się poprzez długi, cierpliwy trening i mnóstwo wyrzeczeń, a jednym z bardziej subtelnych problemów tej dyscypliny jest utrzymanie delikatnej równowagi pomiędzy możliwie najwyższym wyczynem i granicą rozsądku powyżej której ryzykuje się zdrowie konia. Oczywiście nie wszyscy są wyznawcami tej teorii i często zdarza się, że chęć galopowania z rozwianą końską grzywą w dół i w górę po kamienistych zboczach Apeninów przygłusza zdrowy rozsądek.
Mimo wielkiej popularności turystyki konnej, w ostatnich latach ubiegłego już wieku we Włoszech konkurencja przeżywała kryzys spowodowany brakiem odpowiednich koni oraz wystarczających środków finansowych.
Obserwując inne kraje, a zwłaszcza Francje zrozumiano, że dla zdobycia medali niezbędny jest silny sektor hodowlany lub zakup wartościowych zwierząt za granicą. Jednak najlepsze konie od lat wykupywane są do krajów arabskich, w których nie istnieje granica finansowa, a szukanie zwierząt pośród tych, które nie odniosły sukcesów w "show" arabskim mija się z celem ponieważ posiadają one inne przeznaczenie i charakterystykę. W latach osiemdziesiątych często nabywano konie w państwach Europy wschodniej, również w Polsce. W ostatniej dekadzie ubiegłego wieku import znacznie się zmniejszył ze względu na podnoszące się stale wymagania klientów włoskich, których nasze konie nie mogły zadowolić ze względu na wady budowy nóg i zbyt duże wyeksploatowanie na wyścigach.
Dlatego z powszechną akceptacją spotkała się propozycja FISE - federacji jeździeckiej i UNIRE - związku hodowców stworzenia programu dla doskonalenia pogłowia koni rajdowych we Włoszech. Projekt zaczął powstawać na bazie obserwacji hodowli francuskiej, gdzie od lat organizowane są cykle zawodów i aukcje selekcjonowanych koni.
W 2001 roku delegacja włoska wraz z Komisarzem Technicznym dyscypliny wizytował francuską stadninę państwową w Uzes podczas finału Czempionatu Francji Młodych Koni przeznaczonych dla konkurencji Rajdów Długodystansowych. Imprezie towarzyszyła aukcja, gdzie przedstawiono (wśród licznej stawki) 30 najlepszych produktów francuskiej hodowli. Najwyższą cenę - ok. 45 tyś. euro uzyskano za wałacha arabskiego czystej krwi Galop du Puech, urodzonego w 1994 roku, syna Outlaw Persic (po mitycznym już Persiku) i Ulla des Baysses.
Ocenę rynkowej wartości koni dokonywano tylko na podstawie rodowodu, ze względu na młody wiek zwierząt i brak innych możliwości jej oszacowania. Według zachodnich specjalistów dobry koń rajdowy pokazuje swoja klasę dopiero po 10 roku życia; tak było w wypadku np. Melfenika, jednego z najlepszych synów Persika, czy Remegwy Rhodory (importowanej z USA), która w wieku 16 lat wygrała 2 x 80 i Best Condition w szwajcarskim Faido.
W finale czempionatów, na dystansach 40, 60 i 90 km. w zależności od kategorii wiekowej, startowało ok. 300 koni 4-, 5- i 6-cioletnich, dosiadanych przez doświadczonych jeźdźców. W wywiadzie przeprowadzonym w 2001 roku z w/w Komisarzem Technicznym włoskiej konkurencji rajdów, wyrażone jest przekonanie, że podstawę sukcesów francuskiej hodowli stanowi (oprócz posiadania odpowiedniego materiału zarodowego) sposób utrzymania źrebiąt. Bez stajenny wychów młodych zwierząt zmusza do uzewnętrznienia się typowych dla koni arabskich cech: odporności na wysiłek i zmęczenie, dobrej jakości tworzywa kopytowego, dużej pojemności płuc i serca. Cechy te występują wraz z pewną prymitywnością (rustykalnością), którą cechuje miejscowe stado klaczy matek. Czynnikiem niezbędnym jest wychów na otwartej przestrzeni, w trudnych kamienistych i górzystych terenach, które wyrabiają u koni umiejętność sprawnego i wydajnego poruszania się w ekstremalnych warunkach. Taki model funkcjonuje w najsławniejszej hodowli francuskiej, powstałej w 1972 roku przy Parku Narodowym Cavennes w Masywie Centralnym.
Włosi mają nadzieję, że także u nich przy zaangażowaniu hodowców możliwe będzie za parę lat organizowanie czempionatów młodych koni przeznaczonych dla konkurencji Rajdów Długodystansowych, połączonych z aukcjami.
Włoski projekt doskonalenia zaczął być realizowany na wiosnę 2001 roku pod nazwą "Progetto giovani cavalli -Trofeo UNIRE" czyli "Projekt dla Młodych Koni - Trofeum UNIRE". Sponsorowany przez w/w organizacje ma na celu prowadzenie polityki zachęcającej hodowców do podnoszenia jakości koni. Projekt przewiduje podzielenie koni na klasy według zasług w zależności od uzyskanych za starty punktów bonitacyjnych: I - wybitna; II - bardzo dobra; III - dobra; IV - dość dobra . Regulamin Trofeum Młodych Koni daje możliwość startu wszystkich 5-, i 6-cio letnich zwierząt, urodzonych we Włoszech i posiadających odpowiednie świadectwo pochodzenia. Mogą one startować w dwóch różnych kategoriach:
  • Kat. "A" dla koni 5-cio letnich gdzie dystans wynosi do 60 km;
  • Kat. "B" dla koni 6-cio letnich, dystans do 90 km.
    • Przyznawane są cztery różne tytuły i nagrody:
    "Czempion Włoch" w klasyfikacji ogólnej, "Rajdowy Czempion Włoch w Kategorii B", "Rajdowy Czempion Włoch w Kategorii A", a dla młodych zawodników "Czempion Włoch Młodych Jeźdźców". W 2001 przewidziano na nagrody łącznie ok.15 tyś $.
    Do klasyfikacji Trofeum może liczyć się udział w zawodach ogólnokrajowych i regionalnych. Podczas każdych zawodów włączonych do Trofeum, komisja sędziowska przyznaje koniom 5-cio i 6-cio letnim odpowiednią liczbę punktów przewidzianych regulaminem.
    Klasyfikacja finałowa
    Trzy pierwsze konie które otrzymały najwięcej punktów w każdej kategorii ogłaszane są czempionami. Nagrody pieniężne otrzymuje 10 najlepszych koni. Mogą one być dosiadane w sezonie przez różnych zawodników. 70% sumy nagrody otrzymuje jeździec a 30% hodowca.
    Opracowano także propozycje księgi, do której wpisywane będą konie odznaczające się odpowiednimi cechami budowy i wynikami w sporcie w ostatnich 10 latach. Według planów będą to te, które ukończyły Mistrzostwa Włoch i posiadają udokumentowany rodowód. W księdze znajdą się także ich rezultaty, otrzymana podczas Trofeum UNIRE punktacja oraz podstawowe dane biometryczne.
    W 2002 roku pula nagród dla Trofeum Młodych Koni wyniosła 20.658 euro, z całkowitej sumy 87.798 euro przewidzianych na dofinansowanie dyscypliny ze strony UNIRE.
    Została ona podzielona równo pomiędzy dwie kategorie wiekowe, a nagrodzonych zostało 10 pierwszych koni:
  • 1° - 2.840,00 euro
  • 2° - 1.808,00 euro
  • 3° - 1.291,00 euro
  • 4° - 775.00 euro
  • 5° - 516.50 euro
  • od 6° do 10° - 413.00 euro

    • Przyznawano również nagrodę Best Condition (dla konia, który w najlepszej kondycji ukończył zawody). Wyniosła ona 1.033 euro dla każdej kategorii: 80% sumy nagrody otrzymał właściciel, a 20% hodowca.
    W 2003 roku w Trofeum UNIRE dla Młodych Koni suma nagród wyniosła 58.100 euro.
    Mogły w nim startować konie 4 i 5 letnie ( kategoria Debiuty), 5 i 6-letnie (kategoria "A"), 6 i 7-letnie letnie (kategoria "B") wyhodowane we Włoszech, wpisane do Księgi Stadnej Sella Italiano. Pula nagród została podzielona równo między te 3 kategorie, a nagrodzonych zostało pierwszych 20 koni w każdej.
    Nagroda Best Condition wyniosła 2500 euro w kategorii "A" i "B" oraz 1500 euro w kategorii Debiuty.
    Nagroda UNIRE dla koni urodzonych i wyhodowanych we Włoszech
    Jest to nagroda wprowadzona w tym roku, dla młodych koni wpisanych do Księgi Stadnej Sella Italiano, uczestniczących w Mistrzostwach Włoch 2003 w Rajdach Długodystansowych, z pulą nagród o wysokości 18.000 euro, podzieloną równo miedzy trzy kategorie wiekowe (4 i 5 letnie, 5 i 6-letnie, 6 i 7-letnie letnie). Nagrodę otrzymuje pierwszych sześć koni w każdej z kategorii.
    Projekt FISE-UNIRE dla Włoskiego Konia Wierzchowego przeznaczonego dla konkurencji Rajdów Długodystansowych
    Oprócz nagród i konkursów organizowanych dla młodych koni, w ramach doskonalenia pogłowia, w bieżącym 2003 roku przewidziano jeszcze cykl zawodów krajowych dla koni urodzonych i wyhodowanych we Włoszech. Są to zawody otwarte dla wszystkich koni wpisanych do Księgi Stadnej, posiadających mniej niż 12 lat.
    Będą one wybrane na podstawie wyników zawodów liczących się do Pucharu Włoch i będą im przyznane punkty zgodnie z regulaminem pucharu Włoch. Cykl zawodów będzie rozgrywany w kategorii "B" (90 km na czas) i "C" ( C** od 120 do 139 i C*** od 140 do 160 km na czas) Pucharu Włoch, z uwzględnieniem, że w klasyfikacji będą brane pod uwagę wszystkie starty konia nie pary koń-zawodnik.
    Pula nagród wynosi 11.700 euro, do podziału między pierwszych 10 koni (70% zawodnik, 30% hodowca), łącznie dla kat."B" i "C".
    Z pewnością nie tylko dotacje ze strony organizacji są powodem wciąż rosnącej popularności tej dyscypliny. Motorem napędowym są także sukcesy. Te z kolei są pochodną inwestowania w konie i zawodników. W ten sposób koło się zamyka.
    Swoją rolę odgrywa tu też tradycja, zamożność społeczeństwa, hojność sponsorów i zainteresowanie mediów. O rajdach wiele się pisze w pismach poświeconych jeździectwu, a oznaką popularności niech będzie fakt, że w ostatnim czasie w rajdach FISE zanotowała największy wśród dyscyplin wzrost zawodników - o 25%.

    Grażyna Polak
    Artykuł ukazał się w KiR w nr 24/2003

    Copyright by www.endurance.pl Wszelkie prawa zastrzeżone

    | Wstecz | | Webmaster | Strona główna